ซีลีเนียม เป็นแร่ธาตุชนิดหนึ่งที่พบปริมาณเพียงเล็กน้อยในร่างกาย แต่ก็มีความจำเป็นแบบขาดไม่ได้ เพราะเกี่ยวข้องกับกระบวนการสร้างเอนไซม์กลูต้าไทโอน เปอออกซิเดส (Glutathione Peroxidase) ซึ่งเป็นเอนไซม์ที่สำคัญในการกำจัดอนุมูลอิสระที่เกิดขึ้นในร่างกาย (เคยกล่าวถึงแล้วในเรื่องกลูต้าไทโอน)
ก่อนหน้านี้นักวิทยาศาสตร์ไม่ค่อยได้สนใจแร่ธาตุตัวนี้ จนกระทั่งไม่นานมานี้จึงพบว่า สัตว์ที่กินพืชที่ขาดซีลีเนียมจะมีอาการต่างๆ เช่น เจริญเติบโตไม่เต็มที่ กล้ามเนื้อลีบ โรคตับ โรคหัวใจ มะเร็ง เป็นหมัน ต้อกระจก รวมถึงอารมณ์เสีย ฯลฯ
บทบาทของซีลีเนียม
- มีฤทธิ์ป้องกันมะเร็ง เนื่องจากมันเป็นสารต้านอนุมูลอิสระและยังช่วยในการสร้างเอนไซม์กลูต้าไทโอนเปอออกซิเดส ซึ่งมีหน้าที่กำจัดอนุมูลอิสระต่างๆ ที่มาทำอันตรายต่อเซลล์หรือเปลี่ยนแปลงให้กลายเป็นเซลล์มะเร็ง มีงานวิจัยหลายแห่งที่ยืนยันว่า ประชากรที่อาศัยอยู่ในเขตที่มีระดับซีลีเนียมในดินต่ำ จะป่วยเป็นมะเร็งมากกว่า เช่น มะเร็งตับอ่อน ลำไส้ ปอด เต้านม ต่อมลูกหมาก กระเพาะอาหาร เป็นต้น นอกจากนี้สภาวิจัยของสหรัฐอเมริกาก็ให้ข้อมูลว่า การเพิ่มซีลีเนียมในน้ำหรืออาหารจะช่วยป้องกันมะเร็งที่เกิดจากสารเคมีหรือพิษจากสิ่งแวดล้อมหลายชนิด
- เสริมสร้างภูมิคุ้มกันโรค ซีลีเนียมจะกระตุ้นการทำงานของเซลล์ในระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย เช่น เซลล์เม็ดเลือดขาว เซลล์ฟาโกไซท์ ให้มีประสิทธิภาพในการต่อสู้กับเชื้อโรคได้ดีขึ้น
- ซีลีเนียมจะช่วยรีไซเคิล Antioxidant ที่สำคัญในร่างกาย คือ กลูต้าไทโอน วิตามินซีและวิตามินอีให้กลับมาใช้งานได้ อีกทำให้การกำจัดอนุมูลอิสระมีประสิทธิภาพมากขึ้น
- ลดการเสื่อมของเซลล์ จึงมีผลในการชะลอความแก่ที่เกิดจากความเสื่อมของเซลล์ผิวหนัง
- ส่งเสริมให้ร่างกายเจริญเติบโตตามปกติ
- ป้องกันการเสื่อมสมรรถภาพทางเพศและการเป็นหมัน
แหล่งอาหาร ซีลีเนียมพบมากในยีสต์ ขนมปัง เนื้อสัตว์ อาหารทะเล บรอกโคลี เห็ด กระเทียม
ความต้องการ ร่างกายต้องการซีลีเนียมวันละประมาณ 50 – 200 mcg การได้รับซีลีเนียมมากเกินไปก็มีผลเสียได้ ทำให้มีอาการอาเจียน ท้องร่วง ผมร่วง ฟันและเล็บหลุด เลือดจาง ดีซ่าน